Aontaíonn an AE Mearcair in Amalgam Fiaclóireachta a Scor de réir a chéile

An 8 Feabhra, tháinig an Chomhairle agus Parlaimint na hEorpa ar chomhaontú suntasach chun deireadh a chur go hiomlán le mearcair in amalgam fiaclóireachta, ag ailíniú le Uaillmhian an AE maidir le Nial-Thruailliú. 

Cruthaíonn mearcair, ceimiceán an-tocsaineach, rioscaí tromchúiseacha do shláinte an duine agus don chomhshaol, agus déanann sé dochar don inchinn, do na scamhóga, do na duáin agus don chóras imdhíonachta nuair a nochtar do leibhéil arda. In ainneoin roghanna éifeachtacha eile a bheith ar fáil, úsáidtear thart ar 40 tona mearcair in aghaidh na bliana fós san AE, go háirithe i gcógaslanna fiaclóireachta.

Práinne le haghaidh Gníomhaíochta

Leag an Líonra Comhshaoil ​​um Leigheas Comhshaoil ​​(EnvMed Network) béim ar nádúr guaiseach amalgam fiaclóireachta, ina bhfuil 50% de mhearcair an-tocsaineach, agus a stádas mar an úsáid is mó atá fágtha de mhearcair san AE. De réir Líonra EnvMed, tá thart ar 1,000 tonna mearcair i mbéal phobal na hEorpa faoi láthair. 

Ardaíonn Cosc ar Líonadh Airgid an AE i dTuaisceart Éireann

Leag Florian Schulze, stiúrthóir bainistíochta an Líonra EnvMed, béim ar infhaighteacht agus éifeachtúlacht roghanna eile, ag rá, “Tá sé cruthaithe go bhfuil na roghanna eile éifeachtach, ar fáil agus inacmhainne ionas nár cheart dramhaíl ghuaiseach a chur i mbéal daoine gan ghá.”

Léiríonn an beart is déanaí seo plé leanúnach laistigh d’institiúidí an AE maidir le mearcair a dhíchur in amalgam fiaclóireachta. Ar dtús a moladh in 2012, léirigh staidéar de chuid an Choimisiúin Eorpaigh go bhféadfaí deireadh a chur le mearcair ag tosú in 2018. 

Leathnaigh staidéir iardain in 2020 agus togra ón gCoimisiún in 2023 an spriocdháta go dtí 2025, rud atá deimhnithe anois ag comhreachtóirí. Socraítear leis an gcomhaontú 1 Eanáir 2025 mar an uasdáta scoir, le heisceachtaí déanta do chásanna ina meastar go bhfuil gá le cónascadh fiaclóireachta chun aghaidh a thabhairt ar riachtanais shonracha othar.

Cúrsaí Forfheidhmithe

I dtíortha áirithe san AE ar nós Poblacht na Seice nó an tSlóivéin, is é malgam fiacla mearcair an t-aon ábhar a aisíocann an córas sláinte poiblí go hiomlán. Agus é sin á aithint, ceadaíonn an comhaontú maolú ocht mí dhéag go dtí an 30 Meitheamh 2026 i gcásanna nach gclúdaíonn an córas aisíocaíochta roghanna eile atá saor ó mhearcair. Ina theannta sin, cuirfear toirmeasc ar onnmhairiú algam fiaclóireachta ón 1 Eanáir 2025, agus cuirfear toirmeasc ar mhonarú agus ar allmhairiú isteach san AE ón 1 Iúil 2026.

Is céim shuntasach é an comhaontú suntasach seo i dtreo laghdú a dhéanamh ar thruailliú mearcair san AE, ag cosaint leasanna comhshaoil ​​agus sláinte poiblí araon. Agus amlíne soiléir ann maidir le deireadh a chur de réir a chéile agus forálacha le haghaidh imthosca eisceachtúla, tá sé mar aidhm ag an AE aistriú i dtreo cleachtais fiaclóireachta níos sábháilte agus níos inbhuanaithe, ag cur folláine a shaoránach agus an phláinéid araon chun cinn.

An tSeineagáil, an Téalainn agus Rialtais Uragua a Fhoireann Suas chun Amalgam Fiaclóireachta a Laghdú